If not now, then when?

Twee weken geleden bezocht ik de Dutch Design Week. Eindhoven bruiste van inspiratie en creatieve ontwerpen. Door de hele stad gaven tentoonstellingen, lezingen, prijsuitreikingen, netwerkbijeenkomsten, debatten en festiviteiten vorm aan het thema ‘If not now, then when?’.  Het thema als call to action: stel plannen, ideeën en visies voor de toekomst niet langer uit, maar doe het nu. Hierbij doelend op de urgente vraagstukken voor een meer duurzame wereld.

Uitstellen

Wat een prachtig thema! Pakkend in alle opzichten. Niet in laatste plaats voor mijn eigen neiging tot uitstellen en gebrek aan actie, als het gaat om spannende activiteiten of veelomvattende plannen. En geloof me, ik ben een meester in het opperen van redenen waarom uitstellen echt de enige optie is: het stuk is niet goed genoeg, de link werkt onvoldoende, verder verdiepen is noodzakelijk, om zomaar wat mogelijkheden te noemen.

Uitstellen betekent dat je de acties die jij je hebt voorgenomen niet doet, dat je jouw plannen niet verwezenlijkt. Dat geeft wel even ontspanning, maar bottomline zorgt het ervoor dat je kansen laat liggen en belangrijker dat jij je er slecht over voelt; dat het blijft knagen en stress oplevert.

Niet echt gezond en prettig. Het is dan fijn als jij jezelf de ruimte gunt om bewust stil te staan bij hetgeen waar je mee bezig bent: ga je jouw plan uitvoeren? Of blijf je voorrang geven aan alles wat er op je afkomt aan mailtjes, telefoontjes en verzoeken of aan het getetter van al je apen, waardoor de plannen blijven steken in mooie voornemens?
De verleiding voor dat laatste is groot. Jouw brein en ego zullen er alles aan doen om voorrang te geven aan al het andere. Dit uit energiebesparing (routineklussen vergen immers minder van het brein dan complexe bezigheden) en bescherming tegen mogelijk falen en teleurstelling.

Take a break

Als de onrust toeneemt en het geknaag de overige geluiden overstijgt, dan is het tijd om stil te staan. Stil te staan en tijd te nemen voor reflectie en vervolgstappen.
Overigens raad ik je aan om niet te wachten tot het geknaag oorverdovende proporties heeft aangenomen, maar juist om periodiek ‘break’ momenten in te plannen en zo het onrustige geknaag te beperken.

1. Reflectie
Hoe komt het dat het plan op de ‘realisatieplank’ ligt te verstoffen?
Grofweg kunnen daar wat mij betreft twee redenen voor zijn:

a) Kennelijk is het plan minder belangrijk voor je dan gedacht. Je geeft er immers geen prioriteit aan. Misschien is het wel even slikken om je dit te realiseren. Vol enthousiasme was je aan het plan begonnen en moet nu erkennen dat het toch niet belangrijk genoeg is om door te zetten. Misschien lastig, maar wel eerlijk en duidelijk en met die kennis kun je het plan bewust parkeren of zelfs schrappen. Zodat het niet in je hoofd blijft cirkelen als een onbevredigende actie ergens onderaan de to-do lijst.

b) Het is wel degelijk belangrijk voor je, maar door alles wat er op je af komt, is het je niet gelukt om het op te pakken.

2. Vormgeven

Als het wel belangrijk voor je is, dan is het goed om nu door te zetten. Om het plan handen en voeten te geven, zodat “then when?” verandert in “now”.
Wat is er klaar als jouw plan gereed is?
Maak dit zo concreet mogelijk, want dat maakt het makkelijker om straks stappen te zetten. Dus hoe ziet het eruit? Wanneer wil je het klaar hebben? Wat moet er dan gebeuren? Wie zijn er bij betrokken? Wat heb je nodig om het te kunnen realiseren? Door op hoofdlijnen zichtbaar te maken hoe dit project er uit komt te zien, gaat het meer voor je leven en kun je besluiten nemen over de haalbaarheid ervan.

3. Concrete actiepunten

Waar het bij het vormgeven gaat over de hoofdlijnen, daarbij gaat het in deze stap over de vertaling naar een daadwerkelijke actie. Dit werkt het beste door het grote plan op te knippen in kleine, korte termijn doelen en daar weer concrete acties aan te verbinden.
Concreet, eenvoudig en realistisch.
Stel je wilt een schuur bouwen, maar er staan bomen op de plek waar je de schuur wilt neerzetten, dan moeten die bomen eerst weg. Je neemt je voor om dat te regelen.

Zonder concrete actie is de kans groot dat het bij dit voornemen blijft. Bij een concrete actie hoort een concrete datum en ook een concreet werkwoord, zodat je weet wat je wilt doen. Een concrete actie zou in dit geval kunnen zijn: donderdagmiddag 21 november zaag ik de bomen om. Misschien is dit iets te voorbarig en gaat hier een vraag aan vooraf: “Wat heb ik nodig om die bomen om te kunnen zagen?”
Uiteraard een zaag, maar misschien ook hulp of toestemming om die bomen om te mogen zagen.  Waarschijnlijk zijn er nog wel meer zaken die klaar moeten zijn, voordat je aan het daadwerkelijk zagen kunt beginnen. Als één van deze zaken niet goed is geregeld op die bewuste donderdag, dan zou het zomaar kunnen dat het hele plan weer blijft liggen. Het gaat dus om de vraag: “wat kan ik nu doen, als ik die bomen om wil zagen?”.

Stap voor stap richting de realisatie. Waarbij de kracht zit in het telkens concreet maken van de eerst volgende actie. Je brein hoeft dan geen ingewikkeld denkwerk te verrichten, maar eenvoudig het volgende punt op de actielijst af te werken. Zo houd je het overzicht en is de kans groter dat je stappen blijft zetten. Blijft overeind dat er natuurlijk wel discipline nodig is om consequent de stappen te benoemen, te plannen en vervolgens te doen.

Dat brengt mij terug bij het eerste punt, bij de reflectie. Als je bewust tegen je zelf hebt gezegd dat het belangrijk voor je is om je doel te halen, dan wordt het ook makkelijker om door te zetten.

Mocht je het lastig vinden om zelf het overzicht te krijgen of kun je wel een stok achter de deur gebruiken, dan ben je natuurlijk van harte welkom.

En over de design week? Volgend jaar ga ik weer! Het is NOW geblokt in mijn agenda.